2001 yılında emekli olurken, başka bir şehire yerleşmeyene yol harcırahı verilmemekteydi. Ancak daha sonra yol harcırahı her emekli olana verilmeye başlandı. Bugün itibariyle, 2001 yılında yol harcırahını alamayanın, başvuru yaparak yol harcırahını alması mümkün değildir.
SORU: Ziraat Bankasında sözleşmeli memur olarak 16.05.2001 tarihinde emekli oldum. Emekli olduktan sonra memleketime veya başka bir şehire yerleşme niyetim olmadığı için (ki çoğu kimse en uzak illeri göstermek suretiyle fazla para aldı) memurlara ödenen yol parasını talep ederek almadım. Daha sonra bu para belli bir standart çerçevesinde emekli sandığına bağlı tüm memur emeklilerine uygulandı. Bilineceği üzere 30 yıldan fazla hizmeti olan memur emeklilerine aradan yıllar geçmesine rağmen 30 yıl üstü ikramiyeleri ödeniyor. 2001 yılında almadığım bu yol parasını nasıl alabilirim. 2001 yılında emekli olup da emekli yol harcırahı almayan bugün bu harcırah tutarını alabilir mi?
CEVAP:
Bu konudaki düzenleme 6245 sayılı Harcırah Kanununun 56 ncı maddesinde yer almaktadır. Bu maddenin en eski hali şu şekildeydi:
2003 YILINA KADAR GEÇERLİ OLAN DÜZENLEME
".... a) Re'sen veya isteği üzerine emekliye ayrılan memur ve hizmetlilerle açıkta kalan ve vekalet emrine alınan memurlara (...) vazifelerinden ayrıldıkları;
Tarihlerinden itibaren 6 ay zarfında müracaat edenlere bu kanuna göre müstehak oldukları harcırah verilir."
Bu fıkra hükmüne göre, harcırah ödenmesi için emekli oldukları tarihten itibaren 6 ay zarfında müracaat etme şartı bulunmaktaydı. 6 ay içerisinde müracaat etmeyenlere harcırah ödemesi yapılmazdı.
2003 YILINDA GETİRİLEN DÜZENLEME
Ancak bu (a) fıkrası hükmünde yer alan "Re'sen veya isteği üzerine emekliye ayrılan memur ve hizmetlilerle" ifadesi 2003 yılında, 4969 sayılı kanunla kaldırılmıştır.
Bunun yerine, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye yeni bir madde eklenmiştir. Halen geçerli olan düzenleme şu şekildedir:
"D) (Ek: 31/7/2003-4969/2 md.) (A) bendi kapsamına giren personel ile 22.1.1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (II) sayılı cetvelde yer alan personel ve kamu kurumlarında işçi olarak istihdam edilenlerden; emekliliğini isteyen veya emekliye sevk olunanlara, haklarında toptan ödeme hükümleri uygulananlara, emekli iken yeniden hizmete alındıktan sonra cezaen olmamak üzere görevlerine son verilenlere, kendi kusurları olmaksızın sözleşmesi feshedilen veya hizmet sürelerinin bitiminde ayrılan sözleşmeli subay, sözleşmeli astsubay, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erler ile terhis olan yedek subaylara ve bunlardan görevde iken ölenlerin kanuni mirasçılarına damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaksızın (12.105) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarında tazminat ödenir."
SONUÇ DEĞERLENDİRMEMİZ
Emekli olduğunuz tarihten itibaren 6 aylık süre içerisinde emekli yol harcırahı alabilirdiniz. Ancak bu süre içerisinde bu tutarı almak için müracaat etmemiş iseniz bugün için bir harcırah ödemesi alamayacağınızı değerlendirmekteyiz.
Yol harcırahı ödemesi ancak yapılmış olan bir yasal düzenleme ile mümkün olmuştur.