Bu yazımızda, ‘Fazla veya Yersiz Ödemelerin Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te 23/06/2017 tarihinde yapılan değişiklikten bahsedeceğiz.
Emekli veya yetim aylığı alırken, sigortalı bir işte çalışmaya başlarsanız, çalışmaya başladığınızı Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirmeniz ve SGK tarafından ödenen aylıklarınızın kesilmesi gerekmektedir.
Diyelim ki, emekli aylığı alırken sigortalı bir işe girdiğinizi, SGK’ ya bildirmediniz. SGK aylığını bu şekilde uzun yıllar boyunca yersiz olarak tahsil ettiniz. Daha sonra, SGK çalıştığınızı tespit etti. SGK bu yersiz aylıklardan dolayı size kaç yıllık borç çıkaracak? Yönetmelik değişikliğinden önce uygulama nasıldı? Yönetmelikte 23.6.2017 yılında yapılan değişiklik, borçluya nasıl bir imkan sağladı?
Yönetmelik değişikliğinden önceki uygulama : sigortalının emekli olduktan sonra yeniden çalışmaya başlaması halinde, sigortalı tarafından bu durum değişikliğinin 1 aylık süre içerisinde SGK’ ya yapılması zorunluluğu aranmakta, sigortalının bu yükümlülüğünü yerine getirmediğinin SGK tarafından tespit edildiği tarihten geriye doğru en fazla on yıllık süre içinde ödenen aylıklar kanunî faizi ile birlikte tahsil edilmekteydi.
Yönetmelik değişikliğinden sonraki uygulama: emekli olduktan sonra yeniden çalışmaya başlayansigortalının SGK ‘ ya çalışmaya başladığına ilişkin bildirim yükümlülüğünü yerine getirmemiş olduğunun SGK tarafından tespit edilmiş olmasına rağmen, yönetmelik değişikliğinden sonra ilgiliye ait kayıtların incelenmesi neticesinde ;işverenler, kamu idareleri, kanunla kurulu meslek kuruluşları, vergi daireleri, esnaf ve sanatkâr sicil müdürlükleri tarafından sigortalı bildiriminin sigortalılık başlangıcından itibaren bir ay içinde SGK ‘ya yapıldığının anlaşılması halinde, tespit tarihinden geriye doğru en fazla beş yıllık süre içinde yersiz ödenen aylıklar faizsiztahakkuk ve tahsil edilecektir.
Örnek;Kurumdan 4/1-(c) kapsamında aylık almakta iken 18/09/1998 tarihinden itibaren kamu kesiminde görev yaptığının 27/03/2015 tarihinde tespit edilmesi üzerine sigortalının Kuruma yapması gereken bildirim yükümlülüğünü yerine getirmediği gerekçesi ile ilgili hakkında 5510 sayılı Kanunun 96 ncı maddesinin (a) bendi gereğince tespit tarihinden 10 yıl geriye gidilerek 01/04/2005-31/03/2015 tarihleri aralığında yersiz ödenen 138.929,03 TL aylık tutarı ve 55.457,03 TL faizi olmak üzere toplam 194.386,06 TL borç kaydedilmekte iken, Yönetmelik değişikliği sonrasında ilgiliye ait kayıtların incelenmesinde; ilgili kamu idaresince sigortalının bildiriminin 25/09/1998 tarihinde yapıldığı anlaşıldığından, 5510 sayılı Kanunun 96 ncı maddesinin (b) bendi gereğince tespit tarihinden 5 yıl geriye gidilerek 01/04/2010-31/03/2015 tarihleri arasında yersiz ödenen aylıkları 83.731,69 TL esas alınarak borç tahakkuk ve tahsil işlemleri yapılacaktır (SGK 2017/25 Genelge).
Yukarda verilen örnekten de anlaşılacağı üzere, 23.6.2017 tarihinde yapılan yönetmelik değişikliği ile fazla veya yersiz ödemelerin tahsilinde borçlulara önemli tutarda indirim imkanı sağlanmıştır.