Engelli aylığında eski ve yeni memur ayrımı nasıl olacak?



2008 yılı Ekim ayından önce göreve başlayan engelli memur nasıl emekli olur?

1) 2008 yılı Ekim ayından önce göreve başlayan engelli memur nasıl emekli olur?

2008 yılı Ekim ayından önce memur olarak göreve başlayanlar hakkında 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kuralları uygulanır. Bunlar hakkında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile de emekliliklerine yönelik iyileştirici düzenlemeler yapılmıştır.

Engelli memurların sosyal güvenlikleri diğer memurlara nazaran, hem 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununda, hem de 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda ayrıca korunmuştur.

Engelli memurlar için 5434 sayılı Kanunda aranılan koşullar;

1-5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu Madde 39 hükmü gereği, göreve girişlerinde engellilere verilecek sağlık kurulu raporları hakkında yönetmeliğe uygun bir rapor olması gerekiyor. Ve bu raporda engellilik oranının en az % 40 olması gerekiyor.

2-Göreve girmeden önce bu raporunun olması şarttır.

3-Engelli memur olarak göreve girmesi gerekiyor. Yani normal statüde memurluğa başlamaması, engellilik kontenjanından yararlanarak göreve girmiş olması gerekiyor.

4-Engelli aylığı için en az 15 yıl hizmet olması gerekiyor.

5-Engelli aylığında yaş koşulu bulunmaz.

6- Prim ödeme sayılarında sigortalı, bağ-kurlu ve memurluk hizmetlerinin tamamı dikkate alınmaktadır.

7- Memur olarak çalışırken emeklilik talebinde bulunması gerekir.

Bu şartlar oluştuğunda memur talep ettiğinde engelli emekli aylığı olarak aylık alabiliyor.

Peki göreve girmeden önce engelli olup da normal atama ile göreve başlayanlar hakkında nasıl bir işlem uygulanmaktadır:

Engelli mevzuatına tabi olmadan normal atama suretiyle göreve giren, ancak göreve girmeden önce herhangi bir sebepten dolayı alınmış olan sağlık kurulu raporları bulunanların, görevde iken 15 hizmet yıllarının bulunması ve bu raporlarındaki özürlülük oranının en az % 40 olduğu Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca karar verilmesi gerekiyor. Bu karar verildiğinde memura engelli emekli aylığı bağlanabiliyor.

Göreve girmeden önce engelli olmasına rağmen bu durumunu belgeleyemeyenler:

Memur olarak göreve başlamadan önce engelli olmalarına rağmen göreve girmeden önce bu durumlarını belgeleyen raporları bulunmayanlara yönelik hak, 2008 yılı Ekim ayında yürürlüğünü devam ettiren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile sağlanmıştır. Bu kanunun geçici madde 4 hükümlerine göre verilen bu iyileştirici düzenleme şartları:

-% 40 oranında engelli doğduklarını belgeleyenler için 15 yıl hizmetlerinin bulunması halinde talep edildiğinde aylık bağlanabilmektedir.

-Engelli olmalarına rağmen 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kurallarına göre engelli aylığından yararlanamayanlardan, çalışmaya başladıktan sonra alacakları sağlık kurulu raporlarına göre Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca incelenme neticesinde memurun çalışma gücündeki kayıp oranına göre aylık bağlanması sağlanmıştır. Bu incelemede memurun çalışma gücündeki kayıp oranı:

-% 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 5760 (16 yıl),

-% 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 6480 (18 yıl),

Hizmet süreleri varsa aylık bağlanmasını talep edebilmektedirler.

2) 2008 yılı Ekim ayından sonra göreve başlayan engelli memur nasıl emekli olur?

2008 yılı Ekim ayından sonra memur olarak göreve başlayanlar hakkında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kuralları uygulanır. Bunlar hakkında 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kuralları uygulanmaz.

Engelli memurların sosyal güvenlikleri diğer memurlara nazaran, hem 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununda, hem de 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda ayrıca korunmuştur.

Engelli memurlar için 5510 sayılı Kanunda aranılan koşullar;

1- Çalışma gücünün en az % 60'ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiğinin Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca tespit edilen memur malul sayılmaktadır.

2- Ancak, memur olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce çalışma gücünün % 60'ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilirse, malullük aylığından yararlanamıyor.

Malullük aylığından yararlanamayan memurlar en az onbeş yıldan beri sigortalı olursa ve bu sure içerisinde en az 3960 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olursa yaşlılık aylığı bağlanabilmektedir.

3- Ayrıca, Sosyal Güvenlik Kurulu sağlık kurulu raporlarıni inceleyip şayet çalışma gücündeki kayıp oranının;

- % 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

- % 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,

malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığına hak kazanmaktadırlar.

4- Yaşlılık aylığı için bir yaş koşulu bulunmamaktadır.

5- Engelli memurlara engelli aylığı şeklinde değil de, yaşlılık aylığı şeklinde aylık bağlanmaktadır.

6-Memur olarak çalışırken emeklilik talebinde bulunması gerekmektedir.

7- Prim ödeme sayılarında sigortalı, bağ-kurlu ve memurluk hizmetlerinin tamamı dikkate alınmaktadır.

Engellilik kuralları erkek ve kadın memur için değişir mi:

Malullük kuralları erkek ve kadın memur için aynıdır, değişmez.

Hizmet süreleri 20, 25 veya 30 yıla çıkarılır mı;

Memurun hizmet süresi ne ise o süre esas alınır, hizmet süreleri yükseltilmez. Çalışmış oldukları hizmet süreleri uygulanır.

Konular