Part time'a GSS borcu çıkmıyor mu?



Sömestrda çalışacak gençlere müjde... Sömestr tatili yaklaşırken bazı üniversite öğrencileri de part-time iş arayışına girdi. Ama bu yıl çalışacaklar için iyi haber var; geçtiğimiz ekimde yapılan bir düzenlemeyle part time çalışan gençlerin GSS prim derdi sona erdi. Bu sayede yaklaşan tatilde çalışmayı planlayan gençler, GSS derdi olmadan ve kayıt dışına girmeden çalışabilirler.

Sömestr tatilinin yaklaştığı bugünlerde üniversite ve lise öğrencilerinin de part time iş arayışları sıklaştı. Bunun yanında pek çok öğrenci eğitim dönemi içerisinde de part – time çalışıyor. Geçtiğimiz ekim ayında yürürlüğe giren düzenleme ile part – time çalışan gence genel sağlık sigortası (GSS) prim borcu çıkmaması sağlandı. Bu sayede gençlerin part time çalışmalarının kayıtdışı olmasına da gerek kalmadı.

MADEM ÇALIŞIYORSUN...

1 Ocak 2012'de genel sağlık sigortası hayata geçince, Türkiye’deki herkes sağlık sigortasının kapsamına alındı. Bu tarihten itibaren sigortalı olarak çalışmayan ve bir çalışanın bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olmayan kişilerin gelir testi yaptırması zorunluluğu doğdu. Yine bu tarihten sonra part time çalışan kişilerin part time çalıştıkları aylarda gelir testi yaptırarak prim borcu ödemeleri gerekti. Yani öğrenciyken, anne veya babası üzerinden sağlık hizmetlerini prim ödemeksizin alabilirken, harçlığını çıkartmak için haftada 2 gün çalışan bir gence, 'Madem çalıştın, anne – babandan sağlık hizmeti alamazsın, gelir testi yaptır prim öde' denmiş oldu. Bu nedenle de özellikle gençlerin part – time çalışmalarında kayıt dışılık son derece yaygındı.

'PUANTAJ' HİLELİ

1 Ocak 2012 itibarıyla çıkan bu durumu önlemek amacıyla işverenler aslında part – time çalışan pek çok kişiyi 'genel sağlık sigortası prim borcu çıkmasın' diye 'puantaj' koduyla SGK’ya bildiriyordu. Bu sayede prim borcu çıkmıyordu. Ancak aslında bu durum Kanuna karşı hile yapmak anlamına geliyordu. Puantaj ile part – time çalışmak aynı şeyler değil. 1 Ekim 2016 itibarıyla işverenlerin puantaj koduyla SGK’ya bildirdiği kişiler için de GSS primlerinin 30 güne tamamlanması istenecek.

Yüzde 83’ü kayıtdışı

15-24 yaş arası gençlerin part – time işlerde kayıtdışı istihdam edilmesinin önemli bir nedeni olan bu durum TÜİK’in istatistiklerinde açıkça ortaya çıkıyor. Gençlerden yarı zamanlı işlerde çalışanların yüzde 83’ü sigortasız. Tam zamanlı çalışanlarda kayıtdışı istihdam oranı ise yüzde 42.

Sağlık hizmeti alabilir

6745 sayılı Kanunla part time çalışanlar, puantaj usulü çalışanlar ve ay içerisinde 30 günden az çalışan gündelikçiler için çok önemli bir düzenlemeye gidildi. Buna göre, ay içerisinde 30 günden az çalışan bu üç grup kişilerden bir sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olanların, genel sağlık sigortası primi ödemek için gelir testine girme zorunluluğu kalktı. Dolayısıyla annesi, babası veya eşi üzerinden sağlık hizmeti alma hakkı bulunan bir kişi, ay içerisinde 15 gün çalışsa bile annesi, babası veya eşi üzerinden sağlık hizmeti almaya devam edebilecek ve gelir testine girip GSS primi ödemek zorunda kalmayacak.

Kimler gelir testine girmek zorunda?

1 Ekim 2016 tarihi itibarıyla part time, puantaj usulü ve ev hizmetlerinde 30 günden az çalışan kişilerden, ay içerisindeki çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan, bir sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olmayan ve prim ödeme gün sayısı ay içerisinde 20 gün ve daha az olan kişilerin gelir testi yaptırarak GSS primlerini ödemeleri gerekiyor. Bunun dışındaki kişilerin part time çalıştıkları dönemde gelir testine girmeleri gerekmiyor.

Konular