SORU: İyi günler editör bey, bir baba iki bayanla evli ve baba vefat etmiş. Birincisinin resmi nikahı var, benim anemin sadece imam nikahı var. Annemim 5 yıllık bağkur primi var. Dul ve yaşlılık maaşından faydalanabilir mi? Annem 60 yaşına girdi cevabınız için teşekkür ederim.
CEVAP: 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Madde 66, Madde 67 hükümlerinde eşlere aylık bağlanması belirtilmiştir.
Eşler, Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre resmi nikah yapılan kişi olmaktadır. Resmi nikahı olmayan eşler, memurun vefatında dul eş sıfatıyla aylık alamıyor. Mutlaka resmi bir nikahının olması gerekiyor.
İstisna olarak, Türk Medeni Kanununun kabulünden önce resmi olmayan durumlarda kişiler birkaç evliliği birlikte yapabiliyordu. Bu durumda memur vefat ederse geride kalan eşlerin aylık almaları mümkündü. Bu durumu belirleyici hüküm 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu Madde 70 de bulunmaktadır.
Hüküm şu şekildedir.
"Madde 70 - Birden fazla karısı olan kocanın ölümünde 68 inci maddede yazılı nispette hesaplanacak dul aylığı, bunlar arasında paylaştırılmak suretiyle bağlanır. Bunlardan birinin ölümünde veya aylığının kesilmesini gerektiren bir duruma girmesinde aylığı en çok bir yıl içinde yazı ile Sandığa müracaat olunması şartiyle kalan dul bir ise onun aylığına ve birden fazla ise eşitlikle bunların aylıklarına eklenir. 77 nci maddenin (a) fıkrası hükümleri bunların birbirleri hakkında da uygulanır."
HÜKMÜN YORUMU:
Türk Medeni Kanunundan sonra birden fazla eş kabul edilmemektedir. Bu madde hükmü, Türk Medeni Kanununun kabulünden önce, birden fazla karısı olanların ölümünde bu kişilerin sosyal güvenliklerinin sağlanmasına yönelikti.
Sonuç Değerlendirmemiz:
Resmi nikahı olmayan kişiye vefat etmiş olan eşinden dolayı aylık bağlanmamaktadır.
5 yıllık hizmet Bağ-Kur ca aylık bağlanmasına yetmez. Bu durum için SGK.İl Müdürlüklerine müracaat yapabileceğinizi değerlendiriyoruz.