Askerlik Borçlanması Nedir?



Muvazzaf Askerlik Dışında Tatbikatta Geçen Süreler Borçlanılabilir Mi? Konumuza başlamadan önce her türlü borçlanma yapacak olan çalışanların acele etmelerini tavsiye ediyorum.

Neden diyecekseniz malumunuz üzere asgari ücret 01.01.2016 tarihinden itibaren net 1.300,00 TL olacak ve bu ücretin brüt tutarı ise 1.655,00 TL olacak buda borçlanma tutarının günlük 17,00 TL olacağı anlamına gelmektedir. Kısaca şöyle bir örnek verecek olursak 18 ay (540 gün) askerlik borçlanması yapmak isteyen sigortalı 2015 Aralık ayı içerisinde borçlanma yapmak isterse 13,58x540 = 7.333,20 TL ödemesi gerekirken, 01.01.2016 tarihinden sonra aynı borçlanmayı yapmak istediğinde 17,00x540 = 9.180,00 TL ödemek durumunda kalacaktır.

Konumuza gelecek olursak bu makalemde askerlik borçlanmasında bahsetmek istiyorum. Her çalışanın askerlik borçlanması yapmasına gerek var mı yok mu bu konu da çalışanları bilgilendirmeye çalışacağım.

Askerlik Borçlanması Nedir?

5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile muvazzaf ve ihtiyat askerlikte er ve 01/01/1950 tarihinden sonra yedek subay okulunda öğrenci olarak geçen sürelerin borçlandırılmasına imkan sağlanmasına askerlik borçlanması denilmektedir.

Askerlik borçlanılması halinde Emeklilik şartlarında değişme olur mu?

Sigortalının askerlik borçlanması yaptıktan sonra Emeklilik şartlarında değişme olabilmesi için sigortalılık başlangıcının askerlik yaptıktan sonra başlaması gerekmektedir.

Örnek: A sigortalısı 01.01.1980 de askere gidiyor ve askerliğini tamamladıktan sonra 01.08.1982 de işe başladığını varsaydığımızda bu sigortalının 18 aylık (540 gün) askerlik süresi borçlandığında A sigortalısının işe girdiği tarihteki emeklilik şartları 25 yıl, 47 yaş, 5150 gün prim iken borçlandıktan sonra emeklilik şartları 25 yıl, 46 yaş, 5075 gün olarak değiştiği görülmektedir.

Sigortalı olduktan sonra askerliğini yapanlar borçlanma yapabilirler mi?

Sigortalı olduktan sonra askerliğini yapanlar da borçlanma yapabilirler. Fakat sigortalı olduktan sonra askerliğini yaptıkları için askerlik sürelerini borçlanmaları halinde eksik kalan primlerini doldurmak dışında başka bir fayda sağlamayacaktır. Kanaatimce bu durumda olan sigortalıların ancak yıl ve yaş şartını yerine getirip sadece eksik kalan prim gününü askerlik borçlanması ile tamamlayıp emekli olabilecek durumda ise borçlanmaları daha mantıklı olacaktır.

Örnek: Askerlik yapmadan önce sigortalı olan ve 25 yıl, 50 yaş, 5375 güne tabi B sigortalısı Emeklilik şartlarından 25 yıl ve 50 yaş şartlarını tamamladığı halde şartlardan biri olan 5375 günü tamamlamasına 400 gün kaldığı varsayıldığında bu kişinin askerlik süresini borçlanması mantıklı olacaktır. Çünkü borçlanmayı yapığı anda emeklilik şartlarını yerine getirmiş olacaktır.

Örnek: C sigortalısı 01.02.1979 tarihinde doğmuş olup 01.05.1997 tarihinde sigortalı olarak işe başlamıştır. C sigortalısı 2000 yılında da askerliğini yapmıştır. Bu sigortalının emeklilik şartları 25 yıl, 56 yaş, 5825 prim güne tabidir. C sigortalısının emekli olabileceği en yakın tarih 56 yaşın dolacağı 01.02.2035 olduğuna göre her durumda bu tarihe de kadar da çalışarak prim gün şartını yerine getireceği varsayıldığında askerlik borçlanması yapmasını gerektirecek bir durum söz konusu olmayacaktır.

Muvazzaf askerlik dışında tatbikatta geçen süreler borçlanılabilir mi?

22/2/2013 tarihli ve 2013/11 sayılı Genelgenin Onuncu kısım Dördüncü Bölümünün, “Er ve erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreler” başlıklı 2.2 nci maddesinde; Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile muvazzaf ve ihtiyat askerlikte er ve 1/1/1950 tarihinden sonra yedek subay okulunda öğrenci olarak geçen sürelerin borçlandırılmasına imkan sağlandığı belirtilmiş olup, tatbikatta geçen süreler de silah altında geçen süre olduğundan bu kapsam da olan sigortalılar askerlik süresi ile tatbikatta geçen sürelerini borçlanabilirler.

Ölüm aylığı bağlanmasında askerlik borçlanmasının faydası var mıdır?

5510 sayılı Kanunun 32 nci maddesine göre 4/1-a sigortalısı için ölüm aylığı bağlanma şartları;

" a) En az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmesi gerekmektedir. " denilmektedir.

Bu kapsamda en az 5 yıllık sigortalılığı olan ama 900 gün primi bulunmayan ve 01.10.2008 öncesi vefat eden bir sigortalının yakınları eksik kalan primini askerlik borçlanması yaparak tamamlayabilir mi? Bunu bir örnekle ile açıklamaya çalışalım.

Örnek: 01.08.1990 yılında sigortalı başlangıcı olan A sigortalısı 600 gün primi varken ve 01.03.2002 yılında vefat etmiştir. Bu sigortalının yakınlarının ölüm aylığı alabilmesi için gereken şartlardan ölüm tarihi itibariyle 5 yıllık sigortalılık süresinin tamamlamasına rağmen 900 gün priminin eksik kaldığı görülmektedir. Bu sigortalının yakınları tarafından eksik kalan 300 gün için askerlik borçlanması yapılması halinde ölüm aylığı bağlanması için eksik kalan 900 gün prim şartını yerine getirerek ölüm aylığı almaya hak kazanacaklardır.

Örnek: Yukarıda ki örnekte ki A sigortalısı 01.10.2009 yılında vefat etmiş olsaydı ve de 800 gün prim ödemesi bulunsaydı bu şartlardan faydalanabilecek miydi? Maalesef hayır. Çünkü 01.10.2008 sonrası vefat eden bir çalışan için ölüm aylığı bağlanabilmesi için borçlanmasız 5 yıllık sigortalılık süresi ve 900 gün prim şartını yerine getirmesi gerekmektedir. Bu durumda ki sigortalıların yakınları için ölüm aylığı bağlanabilmesi için borçlanma ile birlikte 1800 gün prime ihtiyaç vardır.

Son olarak makalemin başında belirttiğim üzere borçlanma yapacak olan sigortalıların kalan son 1 ayı iyi değerlendirerek asgari ücret artışından etkilenmeden bir an önce borçlanma yapmalarını tavsiye ediyorum ve ayrıca yukarıda belirttim hususlara dikkat ederek askerlik borçlanması yapmaları halinde haklarında daha faydalı sonuçlar elde edecekleri kanaatindeyim.