Aylıksız izinlerin borçlanılması olayında geçen hafta gündeme gelen bir konuyu ayrıntılı olarak inceliyoruz.
Geçen hafta medyaya yansıyan haberlerde, asgari ücretin yükseltilmesiyle birlikte, aylıksız izinlerini borçlanmak suretiyle emekliliklerine yansıtmak isteyenlerin, 31 Aralık 2015 tarihine kadar SGK'ya başvurmaları gerektiği belirtilmekteydi.
Ancak, asgari ücretin borçlanmaya olan etkisi, devlet memurları açısından sadece 2008 sonrasında işe başlayan memurlar için geçerlidir. Dolaysıyla konunun iki boutu bulunmaktadır.
1- 2008 ÖNCESİ MEMURİYETİ OLANLAR
2008 yılı Ekim ayından önce memur olanlar:
2008 yılı Ekim ayından önce Devlet Memuru olanların askerlik, ücretsiz izin, yurtdışı borçlanmalarında veya 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesinde sayılan borçlanmalarda asgari ücretin artmasının bir önemi bulunmamaktadır. Bu durumda olanların borçlanmalarında Emekli Keseneğine Esas Aylık Tutarları, yani SGK.ya yapılan kurum karşılığı ve kesenek tutarları (% 16 Kesenek + % 20 Karşılık olmak üzere % 36) esas alınmaktadır. Bu kesenek ve karşılık tutarları da Ocak 2016 dan itibaren memur maaş katsayısının artması neticesinde % 6 oranında artacaktır.
2- 2008 SONRASI İLK DEFA MEMUR OLANLAR
2008 sonrası ilk defa memur olanlar için ise aşağıdaki açıklamalar doğrultusunda işlem yapılmalıdır.
Ak Partinin seçim öncesi söz vermesi ve seçimi kazanarak hükümeti kurmasının ardından verilen sözün hayata geçirilmesi kapsamında, asgari ücretin 01.01.2016' dan itibaren net 1.300,00 TL olmasına kesin olarak bakılmaktadır. Yapılan teknik hesaplamalara göre asgari ücretin brüt tutarının1.645,00 TL olması öngörülmektedir. Yeni belirlenecek asgari ücretin 01.01.2016' dan sonra SGK' ya yapılacak olan hizmet borçlanmalarında da artışa sebep olması kaçınılmaz olacaktır. Bu artıştan etkilenmemek için 31.12.2015' ten önce gerekli belgelerle SGK' ya başvurarak avantajlı hizmet borçlanma ödemesini kaçırmamakta büyük fayda bulunmaktadır.
SGK borçlanma mevzuatına baktığımızda, 5510 sayılı Kanunun 41 inci Maddesinde ve 3201 sayılı kanunda, Sigortalıların ve Yurt dışında çalışanların borçlanabileceği süreler belirtilmiştir. Bu maddeleri uzatmamak için buraya aynen aktarmıyorum. ( isteyen 5510 S.K. ve 3201 S.K. açıp bakabilir) Anlaşılır olması için gerekli olabilecek maddeleri belirtmek istiyorum.Sigortalılardan;
- Erkeklerin askerlikte geçen sürelerini,
- Kadınların doğum sonrası en fazla üç çocuk için, çalışmadıkları sürenin her çocuk için 2 yıla kadarki sürelerini ,
- Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri,
- Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri,
- Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri,
- Grev ve lokavtta geçen süreleri,
- Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreleri,
- 4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalıların, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait 2011 yılı sonrası eksik süreleri;
kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları ve talep tarihinde 5510 S.K. 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32'si üzerinden hesaplanacak primlerini borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödemeleri şartı ile borçlandırılarak, borçlandırılan süreleri sigortalılıklarına sayılır.
Yurt dışında çalışanlar
Yurt dışında çalışılan süreler 3201 Sayılı Kanuna göre Yurtdışında çalışan Türk Vatandaşlarının, yurtdışında geçen sürelerinin sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilmesi işlemleri 3201 sayılı Kanuna göre yapılmaktadır. Bu Kanunla birlikte yurtdışındaki vatandaşlarımıza yurt dışında geçen çalışma sürelerini belirli şartlarda, yine yukarıda anlattığımız prim değerleri ile borçlanarak Türkiye' deki hizmetlerine saydırabilmektedirler.
Avantaj Anlatacak olursak
01.01.2016'dan itibaren asgari ücretin netinin en az 1.300,00 TL, brütünün 1.645,00 TL, asgari ücretin yani borçlanma tavanının 10.692 TL'ye yükselecek olması öngörülmekte. Buradan baktığımızda, bir gün için en az borçlanma tutarı 17.56 TL'ye, en çok borçlanma tutarı ise 114.11 TL'ye çıkacak. (isteyen en azdan, isteyen en çoktan borçlanabilir)
Asgari ücretin netinin 1.300.00 TL' ye yükselmesi, borçlanarak prim gününü tamamlamak isteyenlerin borçlanma maliyetlerini yükselterek dezavantajlı bir duruma getirecek. Bu nedenle Borçlanmak isteyenlerin 31.12.2015' e kadar, yani asgari ücret artmadan dilekçelerini borçlanma belgeleri ile SGK kayıtlarına ulaştırmaları gerekmektedir. Bu işlem kendileri için çok büyük avantaj sağlayacaktır.
31.12.2015 tarihine kadar geçerli olan ve borçlanmalara da esas olan brüt asgari ücret 1.273,50 TL dir. 01.01.2016' da olması öngörülen brüt asgari ücret 1.645,00 TL dir. Bu rakamlar ışığında yukarıda sayılan borçlanma türlerinin SGK' ya yatırılması öngörülen 31.12.2015 ila 01.01.2016 tarihleri arasında oluşacak prim farklarının bazılarına, bütün borçlanmalara referans olması bakımından karşılaştırmalı olarak bakalım.
Askerlik Borçlanması:
01.01.2016 Öncesi
1 Günlük: 13,58 TL, 1 Aylık: 407.50 TL, 1 Yıllık: 4.890,00 TL
01.01.2016 Sonrası
1 Günlük: 17,55 TL , 1 Aylık: 526,50 TL, 1 Yıllık: 6.318,00 TL
Somutlaştıracak olursak 20 aylık askerlik süresini borçlanacak olan kardeşimiz 1 ocak öncesi 8.150,00 TL ödeyecekken 1 Ocak sonrası 10.530,00 TL Ödemek zorunda kalacaktır.
Doğum Borçlanması:
01.01.2016 Öncesi
1 Günlük: 13,58 TL, 1 Aylık: 407.50 TL, 1 Yıllık: 4.890,00 TL
01.01.2016 Sonrası
1 Günlük: 17,55 TL, 1 Aylık: 526,50 TL, 1 Yıllık: 6.318,00 TL
Yine somutlaştıracak olursak 3 çocuğu olan ve tamamını borçlanmak isteyen hanım kardeşimiz toplamda 6 yıllık hizmet borçlanması yaparak sigortalılık süresine saydırabilecektir. 6 yıl için 1 ocak öncesi 29.340,00 TL ödeyecekken 1 Ocak sonrası 37.908,00 TL Ödemek zorunda kalacaktır.
Yurt Dışı Borçlanması:
01.01.2016 Öncesi
1 Günlük: 13,58 TL, 1 Aylık: 407.50 TL, 1 Yıllık: 4.890,00 TL
01.01.2016 Sonrası
1 Günlük: 17,55 TL, 1 Aylık: 526,50 TL, 1 Yıllık: 6.318,00 TL
Yine somutlaştıracak olursak 25 yıllık yurt dışı çalışma süresini borçlanacak olan kardeşimiz 1 ocak öncesi 122.250,00 TL ödeyecekken 1 Ocak sonrası 157.950,00 TL Ödemek zorunda kalacaktır.
Vatandaşlarımızın SGK' ya borçlanma yapmak istemeleri durumunda ellerini çabuk tutmaları ve SGK' kayıtlarına borçlanmaya esas belgelerini 31.12.2016' ya kadar ulaştırmaları gerekmektedir. Borçlanma belgesi en yakın SGK hizmet birimine elden veya iadeli taahhütlü tercih edilerek posta ile ulaştırılması durumunda avantajlı borçlanma tutarlarından faydalanabileceklerdir.