1 Ekim 2008 öncesinde sigortalı olmayan ve malullük aylığı bu tarihten sonra bağlanan kişiler, çalışmaları halinde aylıklarını kaybederler. Bu kişiler çalışmaya başlarsa SGK'ya başvurup, aylığını kestirmeliler. Aksi halde SGK borç çıkarır.
Malullük aylığı çalışma gücünü belirli bir oranda kaybeden kişilerin çalışamaması nedeniyle bağlanan aylıktır. Sigortalıların malul sayılması ve malullük aylığı alması için gerekli bazı koşullar vardır. Bu koşulları yerine getiren sigortalılara malullük aylığı bağlanır. Bu koşulların en önemlisi sağlık raporu ile çalışma gücünde kaybın en az yüzde 60 oranında olduğunun tespit edilmesidir. Sigortalılara malullük aylığı bağlanabilmesi için sigortalının 1.800 gün primi olması gerekir. 5 yıl primi olmayan bir kişinin malul sayılması ve malullük aylığı alması mümkün değildir.
1.800 GÜN PRİM ŞARTI
1.800 gün primi olmayan bir sigortalı malullükle ilgili rapor vermeye yetkili hastanelere sevk edilmez. Dolayısıyla çalışma gücü kaybının hesaplanması dahi yapılmaz. Sigortalının 1.800 gün primi bulunuyorsa veya borçlanma ile 1.800 gün primin tamamlanması mümkünse sigortalı rapor düzenlenmesi için yetkili hastanelere sevk edilir. Borçlanmaya konu günleri bulunan kişilerin borçlanabilecekleri günler 1.800 günü tamamlamaya yetiyorsa kişiler hastaneye sevk edilirler.
'Bakıma muhtaç kişi' ayrı
Hastaneden alınan raporda eğer sigortalının malul olmakla birlikte 'başka birinin sürekli bakımına muhtaç' olduğu ibaresi de yer alırsa malullük aylığının bağlanması için 1.800 gün primin olması yeterlidir. Ancak raporda bu yönde bir tespit bulunmuyorsa bu durumda kişinin 10 yıllık sigortalılığının da bulunması gerekir.
FAİZİYLE GERİ İSTEYEBİLİR
1 Ekim 2008 öncesinde sigortalı olmayan ve malullük aylığı bu tarihten sonra bağlanan bütün maluller, çalışmaları halinde aylıklarını kaybederler. Çalışmasını SGK'ya bildirmeyen kişilerin durumu tespit edildiğinde SGK bu kişilerin hem aylıklarını kesmekte, hem de haksız yere ödenmiş aylıkları faiziyle birlikte geri istemektedir. Bu nedenle malullük aylığı alan bir kişi çalışmaya başlarsa SGK'ya başvuru yapıp aylığını kestirmelidir. Aksi halde SGK kendisine haksız aldığı aylıklar için borç çıkaracaktır.
Çalışma gücü kaybı en az % 60 olmalı
SEVK edildiği hastane tarafından çalışma gücü kaybı tespit edilen kişinin malul sayılabilmesi için çalışma gücünü en az yüzde 60 kaybetmiş olması gerekir. Çalışma gücünde kaybın yüzde 60'tan düşük olması nedeniyle malullük hakkı alamayan sigortalı, SGK'nın düzenlediği sağlık kurulu raporuna itiraz edebilir. Bu itirazı Yüksek Sağlık Kurulu değerlendirmektedir.
Yeniden aylık alınabilir
MALULLÜK aylığı alan bir kişi aylığını kestirerek bir müddet çalıştıktan sonra SGK'ya başvurarak yeniden malullük aylığını almaya devam edebilir. Bu durumda ilk malullük aylığına konu malullüğün devam etmesi şartıyla kişiye yeniden malullük aylığı bağlanabilir. Dolayısıyla maluller çalışmaya başladıklarını ve işten ayrıldıklarını mutlaka SGK'ya bildirmeli ve işten ayrıldıktan sonra yeniden SGK'dan malullük aylığı talep etmeliler.